Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Lidzbarku Warmińskim

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 kwietnia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Lidzbarku Warmińskim - Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym : Przewodniczący : SSR Robert Kłosowski

Protokolant : sekr. sądowy Joanna Kowalska

po rozpoznaniu w dniu 11 kwietnia 2017 roku w Lidzbarku Warmińskim

na rozprawie sprawy z powództwa K. R. (1)

przeciwko małoletnim M. R. i B. R. reprezentowanych przez przedstawicielkę ustawową M. K. (1)

o obniżenie alimentów na mał. M. R. i B. R.

ORZEKA

oddala powództwo

/-SSR Robert Kłosowski -/

Sygn. akt III RC 116/16

UZASADNIENIE

K. R. (1) wniósł o obniżenie alimentów zasądzonych od niego wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 17 lutego 2016 r. w sprawie VI RCa 6/16 na rzecz małoletnich pozwanych M. R. oraz B. R. z łącznej kwoty po 700 złotych miesięcznie do łącznej kwoty po 400 złotych miesięcznie.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż od czasu zasądzenia alimentów na rzecz małoletnich dzieci powoda zaszły istotne zmiany, które uzasadniają wystąpienie ze wskazanym żądaniem. We wcześniejszym okresie powód pracował. Obecnie przebywa na zwolnieniu lekarskim. U K. R. (1) zdiagnozowano złamanie stopy w związku z wypadkiem jakiemu uległ, a który powoduje, iż obecnie ponosi koszty wizyt lekarskich oraz koszty samego leczenia. K. R. (1) wskazał również, iż podejmowane przez niego wielokrotnie próby kontaktu z synami okazywały się nieskuteczne w związku z postawą ich matki M. K. (1).

K. R. (1) na rozprawie w dniu 11 kwietnia 2017 r. sprecyzował żądanie wniesionego pozwu wnosząc o obniżenie alimentów zasądzonych na rzecz M. R. z kwoty po 400 złotych miesięcznie do kwoty po 200 złotych miesięcznie oraz alimentów zasądzonych na rzecz małoletniego K. R. (1) z kwoty po 300 złotych do kwoty po 200 złotych miesięcznie. marca 2017 r. wniósł o oddalenie powództwa w całości.

Przedstawicielka ustawowa małoletnich pozwanych M. K. (1) na rozprawie w dniu 11 kwietnia 2017 r. wniosła o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu wskazała, iż nadal tak jak w czasie poprzedniej sprawy nie ma możliwości podjęcia pracy, gdyż przebywa na świadczeniu pielęgnacyjnym opiekując się niepełnosprawnym synem.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni pozwani B. R. i M. R. są dziećmi powoda K. R. (1) i M. K. (1). Dzieci urodziły się (...). Rodzice małoletnich nie byli nigdy w związku małżeńskim.

/dowód : bezsporne, odpis skrócony aktu urodzenia małoletnich k. 4 akt III RC 46/15/

Sąd Okręgowego w Olsztynie wyrokiem z dnia 17 lutego 2016 r. w sprawie VI RCa 6/16 zmieniającym wyrok Sądu Rejonowego w Lidzbarku Warmińskim z dnia 27 sierpnia 2015 r. w sprawie III RC 46/15 zasądził od powoda K. R. (1) na rzecz małoletnich pozwanych alimenty w kwocie po 400 złotych na rzecz M. R. i w kwocie po 300 złotych miesięcznie na rzecz małoletniego B. R..

/ dowód : bezsporne, wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie k. 111 akt III RC 46/15/

W chwili orzekania po ostatni o alimentach na rzecz małoletnich pozwanych ich rodzice nie mieszkali razem. M. K. (1) razem z dziećmi mieszkała w domu należącym do jej ojca. Razem z dziećmi, oprócz ojca matki małoletnich mieszkał także brat M. K. (1). Wymienieni dzielili się opłatami związanymi z utrzymaniem mieszkania na trzy części. Miesięczny udział matki małoletnich pozwanych w opłatach za zużywaną energię elektryczną wynosił ok. 50 złotych miesięcznie, za zużytą wodę ok. 30 złotych na 5 miesięcy. Małoletni M. R. od urodzenia cierpi na dziecięce porażenie mózgowe wraz z kurczowym czterokończynowym napięciem mięśniowym, jest dzieckiem niepełnosprawnym, wymagającym stałej opieki i pielęgnacji oraz intensywnej rehabilitacji. W czasie kiedy po raz ostatni orzekano o alimentach małoletni miał około 4 lat i nie potrafił chodzić, nie potrafił także samodzielnie siedzieć. Małoletni M. ze względu na swój stan zdrowia wymagał bardzo intensywnej rehabilitacji. Rehabilitacja małoletniego prowadzona była przez specjalistów podczas 2-3 tygodniowych turnusów w szpitalu wojewódzkim w O., w czasie których matka dziecka wraz z nim przebywała i nocowała na terenie szpitala. Opłata za pobyt matki dziecka na terenie szpitala wynosiła 15 złotych za dobę. Po każdym turnusie następowała przerwa trwająca około miesiąca, w czasie której matka dziecka miała wykonywać zalecane ćwiczenia rehabilitacyjne indywidualnie w domu. Następnie turnusy były powtarzane i w zależności od postępów w rehabilitacji zlecane były kolejne ćwiczenia. Małoletni B. R. w czasie kiedy po raz ostatni orzekano o alimentach miał ok. 4 lat. Był dzieckiem zdrowym, rozwijającym się prawidłowo. Pozostawał pod opieką matki. Podczas pobytu matki w szpitalu na jej prośbę małoletnim B. R. zajmowała się nieodpłatnie jego ciocia. M. K. (1) z uwagi na stan zdrowia małoletniego M. R. zajmowała się wyłącznie opieką nad dziećmi i rehabilitacją M.. W związku z opieka nad niepełnosprawnym dzieckiem otrzymywała świadczenie pielęgnacyjne w wysokości 1300 złotych. Oprócz tego otrzymywała również zasiłek opiekuńczy w kwocie 153 złote, zasiłek rodzinny w wysokości 178 złotych na dwójkę dzieci oraz zasiłek rehabilitacyjny w kwocie 80 złotych miesięcznie. Nie posiadała żadnego majątku, ani oszczędności.

/dowód : Orzeczenie o niepełnosprawności k. 5 akt III RC 46/15, karta informacyjna leczenia szpitalnego k. 8-14 akt III RC 46/15, karta informacyjna k. 15-16 akt III RC 46/15, zaświadczenie lekarskie k. 17-18 akt III RC 46/15, przesłuchanie M. K. w charakterze strony k. 35-36 akt III RC 46/15/

Ojciec Małoletnich K. R. (1) w czasie kiedy po raz ostatni orzekano o należnych miał 30 lat. Był zarejestrowany jako osoba bezrobotna, bez prawa do zasiłku. Utrzymywał się z prac dorywczych z których osiągał dochód w wysokości ok. 1200-1300 złotych. Koszty dojazdu do pracy wynosiły ok. 300 złotych miesięcznie. Był zdrowy. Zamieszkiwał razem ze swoją mamą w należącym do niej domu. Razem z powodem i jego matką w domu tym zamieszkiwał również jego brat. K. R. (1) przyczyniał się do zaspokajania kosztów związanych z ekploatacją mieszkania płacąc ok. 1/3 należnych opłat. Opłata za opał na zimę w części finansowanej przez powoda wynosiła 400 złotych.

/potwierdzenia przelewu k. 31-33 akt III RC 46/15, przesłuchanie strony K. R. k. 36akt III RC 46/15, zaświadczenie z Urzędu Pracy k. 108 akt III RC 46/15/

Obecnie małoletni M. i B. R. nadal znajdują się pod opieką ich matki M. K. (3). Do lutego 2017 r. wymienieni zamieszkiwali razem, jak dotychczas w miejscowości M. w mieszkaniu należącym do ojca M. K. (1). W czasie zimy, pod nieobecność ojca matki małoletnich zepsuł się piec zapewniający ogrzewanie. Stąd też M. K. (1) zdecydowała się przeprowadzić na pewien czas do matki, do miejscowości F.. Koszty mieszkania ponosi babcia małoletnich, M. K. (1) dokłada się jedynie do rachunków za wodę płacąc po 35 złotych miesięcznie. W kwietniu 2017 r. matka małoletnich planuje powrócić do M. tam gdzie mieszkała dotychczas. Będzie wówczas ponosić samodzielnie wszystkie opłaty związane z utrzymaniem mieszkania, tj. opłata za energię elektryczną w wysokości 95 złotych miesięcznie oraz opłata za wodę w wysokości 45 złotych. Matka małoletnich nadal utrzymuje się z świadczenia pielęgnacyjnego w wysokości 1406 złotych. Oprócz tego otrzymuje jak dotychczas również zasiłek opiekuńczy w kwocie 153 złote, zasiłek rodzinny w wysokości 190 złotych na dwójkę dzieci oraz zasiłek rehabilitacyjny w kwocie 90 złotych miesięcznie. M. K. (1) nie posiada żadnych oszczędności, obecnie spłaca kredyt zaciągnięty w kwocie 2600 złotych na zakup telewizora. Miesięczna rata wynosi kwotę 140 złotych.

Małoletni M. R. ma obecnie 5 lat i 5 miesięcy. Jego stan zdrowia uległ niewielkiej poprawie. Nadal wymaga stałej opieki i pielęgnacji, jak również intensywnej rehabilitacji. Przez cały czas nadal prowadzona jest rehabilitacja pozwanego w formie dwu-trzy tygodniowych turnusów, rehabilitacji indywidualnej wykonywanej przez specjalistów w formie wizyt w szpitalu oraz rehabilitacji indywidualnej prowadzonej przez matkę. Rehabilitacja w formie turnusów prowadzona jest przez specjalistów podczas 2-3 tygodniowych pobytów w szpitalu wojewódzkim w O., w czasie których matka dziecka wraz z nim przebywa i nocuje na terenie szpitala. Opłata za pobyt matki dziecka na terenie szpitala wynosi nadal 15 złotych za dobę. Nadal po każdym turnusie następuje przerwa, w czasie której matka wykonuje zalecane ćwiczenia rehabilitacyjne indywidualnie w domu, bądź też dojeżdża na zajęcia rehabilitacyjne w szpitalu. Jednorazowy koszt dojazdu wynosi kwotę ok. 45-50 złotych (koszt paliwa). Turnusy są powtarzane i w zależności od postępów w rehabilitacji. W listopadzie 2016 r. matka małoletnich zdecydowała się na zabieg (...)polegający na przecinaniu przy pomocy lasera napiętych włókienek mięśniowych. W wyniku zabiegu stan zdrowia dziecka poprawił się do tego stopnia, iż przy pomocy innych osób staje na pełnych stopach, może też siedzieć, aczkolwiek w sposób nieprawidłowy, z podkurczonymi nogami. Zabieg łącznie z konsultacją i pobytem w hotelu kosztował 12 000 złotych i nie był refundowany przez NFZ. Większość ze wskazanej kwoty matka małoletniego otrzymała w darze od swojej rodziny, pozostała kwotę w wysokości 4500 złotych pożyczyła. Obecnie do spłaty pozostaje kwota 2000 złotych. M. K. (1) przy pomocy innych osób założyła również fundację pozyskującą środki z 1 % podatku. Z pieniędzy tych nie zdążyła jeszcze skorzystać. Matka małoletnich pozwanych nie może z tych środków dowolnie dysponować. Mogą być one przeznaczone wyłącznie na pokrycie kosztów turnusów rehabilitacyjnych i kolejnego zabiegu (...). Z uwagi na swój stan zdrowia małoletni wymaga specjalnego obuwia ortopedycznego, którego koszt wynosi kwotę ok. 470 złotych.

B. R. ma obecnie 5 lat i 5 miesięcy. Jest zdrowy. Pozostaje pod opieką matki. Ze względu na wyjazdy na turnusy oraz zabieg (...)dla brata małoletniego, ryzyko przeniesienia z przedszkola infekcji wykluczającej zabieg matka pozwanych zdecydowała się, aby małoletni nie uczęszczał jeszcze do przedszkola.

/faktura k. 45-47, 49-51, skierowanie na zabiegi k. 52- 57, zaświadczenie lekarskie k. 83, przesłuchanie strony M. K. k. 104-105/

Po orzeczeniu Sądu Okręgowego w Olsztynie ustalającego po raz ostatni wysokość obowiązku alimentacyjnego powoda wobec jego małoletnich dzieci K. R. (1) znalazł pracę i osiągał dochód w wysokości ok. 1400 złotych netto. Pod koniec lipca 2016 r. powód uległ wypadkowi spadając z drabiny. Doznał wówczas złamania kości piętowej. Od tego czasu powód utrzymywał się z zasiłku chorobowego, a następnie z świadczenia rehabilitacyjnego. W lutym 2017 r. powód otrzymał kwotę 1188,84 złotych netto, marcu 1316,18 złotych netto. Świadczenie rehabilitacyjne obecnie przewidziane jest do maja 2017 r. Dalszy okres ewentualnego świadczenia uzależniony jest od stanu zdrowia powoda. Pod koniec marca 2017 r. K. R. (1) zakończył rehabilitację, która prowadzona była w L., codziennie przez okres około godziny. Powód pozostaje pod opieką ortopedy uczęszcza raz na dwa miesiące na płatne wizyty. Koszt wizyty to kwota 180 złotych. Ma skierowanie na rezonans magnetyczny. Z uwagi na duże kolejki zdecydował się na badanie płatne. Koszt badania wynosi kwotę ok. 500 złotych. K. R. (1) nadal zamieszkuje u swojej matki. Razem z powodem i jego matką w domu tym zamieszkuje nadal jego brat. Wymienieni dzielą się jak w 2016 r. opłatami. K. R. (1) pokrywa 1/3 należnych opłat. W sezonie 2016/2017 r. koszty opału poniósł brat powoda. Wymienieni dzielą się wskazanymi kosztami w ten sposób, iż co roku ktoś inny zapewnia opał dla wszystkich osób. W maju 2016 r. powód zaciągnął pożyczkę na zakup nowego samochodu w kwocie 3500 złotych. U swojej siostry K. R. (1) zapożyczył się na kwotę 1500 złotych. Umówił się z nią, iż spłaci należność wtedy gdy będzie posiadał pieniądze.

/świadectwo pracy k. 5, zestawienie wypłaconych zasiłków k. 6, 84, 94 orzeczenie lekarza ZUS 85, historia choroby k. 7-9, 89, 93, zaświadczenie k. 90, 100 przesłuchanie strony K. R. k. 103v-104/

Sąd zważył, co następuje:

Ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie Sąd oparł na przedłożonych do akt sprawy dokumentach oraz dowodzie z przesłuchania stron. Forma i treść przedłożonych do akt dokumentów nie budziła najmniejszych zastrzeżeń, nie były one również kwestionowane przez strony. Należy wskazać, iż zasadniczo stan faktyczny niniejszej sprawy nie budził większych wątpliwości. Przedmiotem sporu była właściwie ocena stanu faktycznego niniejszej sprawy przez pryzmat art. 138 krio.

Uwagi dotyczące oceny zasadności powództwa K. R. (1) na tle ustalonego stanu faktycznego rozpocząć należy od stwierdzenia, iż obowiązek dostarczania środków utrzymania i wychowania dziecka, które nie jest się w stanie utrzymać samodzielnie, zgodnie z art. 133 krio obciąża rodziców tego dziecka. Rodzice dziecka są więc obowiązani wspólnie do przyczyniania się do zaspokajania potrzeb dziecka, przy czym obowiązek ten ciąży również na tym z rodziców, z którym dziecko na co dzień przebywa.

Natomiast zgodnie z art. 135 § 1 krio zakres świadczeń alimentacyjnych zależy z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz z drugiej strony od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Brzmienie art. 135 § 1 krio wskazuje więc, iż każdorazowo zakres świadczeń alimentacyjnych ograniczony jest z jednej strony potrzebami uprawnionego, a z drugiej strony możliwościami zarobkowymi zobowiązanego. Podkreślenia wymaga, iż w przypadku obowiązku alimentacyjnego istotne są więc nie tyle uzyskiwane rzeczywiście przez osobę zobowiązana dochody, ale posiadane możliwości zarobkowe w tym zakresie. Obowiązek alimentacyjny zgodnie z art. 135 § 2 krio może być również w całości lub też w części realizowany w postaci osobistych starań w utrzymanie i wychowanie małoletniego. W takim przypadku świadczenie pozostałych osób zobowiązanych (w niniejszej sprawie powoda) polega na pokrywaniu w części lub całości kosztów utrzymania i wychowania uprawnionego. Uwzględnianie jako wkładu alimentacyjnego osobistych starań w utrzymanie i wychowanie dziecka jest szczególnie istotne w sytuacji dzieci bardzo małych, czy też chorych lub niepełnosprawnych wymagających stałej i wielogodzinnej, osobiście świadczonej opieki i troski ze strony danego rodzica, albowiem oczywistym jest, iż dzieci te wymagają dużo więcej uwagi i troskliwości, niż dzieci zdrowe i starsze, kilku czy kilkunastoletnie.

Zgodnie natomiast z art. 138 krio można żądać zmiany wysokości zasądzonych alimentów w przypadku zmiany stosunków między stronami. Zatem podstawą powództwa określonego w art. 138 krio może być tylko taka zmiana stosunków, która nastąpiła nie wcześniej niż wydaniu prawomocnego wyroku zasądzającego alimenty i jest na tyle istotna, że wpływa na wysokość zasądzonych alimentów.

Dokonując analizy zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego z uwzględnieniem powyższych wskazań Sąd uznał, iż powództwo K. R. (1) o obniżenie alimentów nie zasługuje na uwzględnienie. W okresie około roku jaki minął od ostatniej sprawy, w której Sąd orzekał o wysokości należnych od niego alimentów, doszło bowiem wprawdzie do szeregu zmian, jednakże nie uzasadniają one obniżenia zasądzonych przez Sąd Okręgowy w Olsztynie alimentów.

Analizując sytuację powoda K. R. (1) stwierdzić należy, iż jakkolwiek doznał on urazu złamania kości piętowej to jednak uraz ten nie umniejszył jego możliwości uiszczania zasądzonych alimentów. W lutym 2016 r. Powód nie posiadał pracy i był osobą bezrobotną. Utrzymywał się jedynie z świadczonej pracy dorywczej z której osiągał dochód w wysokości ok. 1200-1300 złotych. Koszty dojazdu do pracy wynosiły wówczas ok. 300 złotych miesięcznie. Faktycznie więc powód dysponował kwotą rzędu 900-1000 złotych miesięcznie. Obecnie K. R. (1) uzyskuje zasiłek rehabilitacyjny, którego wysokość za marzec przekroczyła kwotę 1300 złotych. Sąd dostrzega, iż powód ponosi koszty leczenia w postaci wizyt lekarskich i badania rezonansem magnetycznym. Koszty te per saldo w dłuższym czasie są jednakże niższe niż ponoszony wcześniej stały, comiesięczny koszt dojazdu do pracy w wysokości 300 złotych. K. R. (1) nadal zamieszkuje u matki. Ponoszone przez niego wydatki na utrzymanie są nawet mniejsze niż rok temu zważywszy fakt, iż zakup opału w sezonie 2016/2017 obciążał brata powoda. Powód wprawdzie zadłużył się, jednakże uczynił to mając świadomość istnienia obowiązku alimentacyjnego wobec swoich małoletnich dzieci. Podejmując decyzję o zakupie samochodu winien uwzględniać istniejący obowiązek alimentacyjny w taki sposób, aby jego realizacja była możliwa.

Odnosząc się do usprawiedliwionych kosztów utrzymania małoletniego B. R. stwierdzić należy, iż zdaniem Sądu, koszty jego utrzymania uległy niewielkiemu wzrostowi. Małoletni jest nadal przy matce, nie uczęszcza jeszcze do przedszkola. Jest zdrowy. Wraz z jego wzrostem z pewnością rosną jego potrzeby bytowe oraz potrzeby związane z edukacją. Jednakże z uwagi na krótki czas oraz pobyt w domu potrzeby te nie odbiegają w sposób znaczący od skali potrzeb ustalonych w 2016 r. Nowa okolicznością wpływająca na zakres potrzeb małoletniego jest konieczność samodzielnego ponoszenia przez matkę małoletnich kosztów utrzymania domu w M.. Do tej pory koszt ten rozkładany był bowiem na trzy części (matka małoletnich pozwanych, jej ojciec oraz brat). W tym więc zakresie usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniego wzrosły.

Usprawiedliwione wydatki związane z utrzymaniem i leczeniem małoletniego M. R. oraz zakres osobistych starań ze strony matki małoletnich nie uległy zmniejszeniu. Dziecko nadal poddawane jest intensywnej rehabilitacji w formie turnusów, dojazdów do specjalistów oraz ćwiczeń w domu. Nową okolicznością jest podjęcie bardzo drogiego, nie refundowanego przez NFZ, leczenia w drodze (...). Jak wynika z przebiegu dotychczasowej rehabilitacji metoda ta stanowi właściwie ostatnią nadzieję na wydatną poprawę sytuacji małoletniego. Trudno się zatem dziwić matce małoletniego, iż podejmuje działania w kierunku leczenia dziecka tą metoda. W wyniku przeprowadzenia pierwszego zabiegu uzyskano poprawę stanu małoletniego. Zatem w ocenie Sądu wydatek ten jest usprawiedliwiony. Obowiązkiem rodziców jest poczynienie wszelkich możliwych starań zmierzających do poprawy stanu zdrowia, sprawności małoletniego M.. Stąd też nie ulega wątpliwości, iż w tym zakresie potrzeby małoletniego drastycznie wzrosły. Ewentualne uzyskanie świadczeń z fundacji na kolejne zabiegi nie może też zwalniać ojca małoletniego z jego obowiązków, albowiem to on jest zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych na rzecz swojego syna w pierwszej kolejności.

Analizując z kolei sytuację matki małoletnich stwierdzić należy, iż możliwości zarobkowe oraz zakres wnoszonych świadczeń w postaci osobistych starań nie uległy zasadniczym zmianom. M. K. (1) z uwagi na stan zdrowia syna M. nie ma możliwości podjęcia pracy. Małoletni wymaga stałej opieki i pielęgnacji. Uzyskiwane przez nią świadczenie uległo niewielkiemu wzrostowi. Z drugiej jednak strony matka małoletnich powodów obecnie ponosi samodzielnie koszty utrzymania zajmowanego mieszkania. Sąd dostrzega, iż M. K. (1) uzyskała wsparcie ze strony organów państwa w postaci świadczeń z z pomocy społecznej oraz świadczenia z ustawy z dnia 11 lutego 2016 roku o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2016 poz. 195) popularnie zwanej 500+ to jednak podkreślić należy, iż tego rodzaju wsparcie nie może zwalniać pozwanego z obowiązku opieki i ponoszenia kosztów utrzymania swoich dzieci.

Biorąc więc pod uwagę podniesione powyżej okoliczności, Sąd uznał, iż w okresie między ostatnim orzeczeniem dotyczącym wysokości alimentów na rzecz małoletnich pozwanych B. R. i M. R., a okresem obecnym nie zaszły zmiany, które uzasadniałyby obniżenie wysokości zasądzonych alimentów. W szczególności jak wskazano powyżej możliwości zarobkowe powoda pozostały na niezmienionym poziomie. Z drugiej strony potrzeby pozwanych, a zwłaszcza M. R. wzrosły. Sytuacja matki małoletnich również nie uległa zasadniczym zmianom. Zatem wobec wskazanych okoliczności powództwo K. R. (1) należało oddalić.

/SSR Robert Kłosowski/